کسری ولایی
از همان ابتدای پخش «آمریکایی‌ها» می‌شد حدس زد که این سریال جاسوسی، یکی از عناوین مهم تلویزیون‌های آمریکا باشد. علاوه بر سابقه‌ی حضور جو وایزبرگ خالق سریال در سی‌آی‌ای و صحبت‌هایی که درباره نظارت این سازمان بر ساخت سریال شنیده می‌شد، واکنش شبکه‌ی اف‌اکس هم به این موضوع دامن می‌زد. بر خلاف رسم معمول، شبکه هم‌زمان با پخش قسمت‌های ابتدایی سریال اعلام کرد که علاوه بر ادامه کار «آمریکایی‌ها» در فصل اول، فصل بعدی آن هم به‌صورت کامل ساخته خواهد شد. به‌هر حال جنگ سرد و ماموریت جاسوس‌های کاگب در خاک آمریکا، موضوع جذابی به نظر می‌رسد.
فیلیپ و الیزابت جنینگز زوج آمریکایی و معمولی هستند که در یکی از شهرک‌های اطراف واشنگتن دی‌سی زندگی می‌کنند. این زوج خوشبخت دو فرزند نوجوان دارند و با هم در شرکت هواپیمایی مشغول به کارند. اما تمام این‌ها دروغ و پوشش است. این دو نفر مامورین کارکشته‌ی کاگب اند که سال‌ها قبل بهعنوان یک زوج وارد آمریکا شده‌اند و برای شوروی جاسوسی می‌کنند. حتی بچه‌های آنها هم از این موضوع خبر ندارند. با روی کار آمدن رونالد ریگان، تنش‌ها در جنگ سرد اوج گرفته و جنگی مخفیانه در خاک آمریکا آغاز شده‌است. سی‌آی‌ای و واحد ضدجاسوسی اف‌بی‌آی، تمام وقت در تعقیب جاسوس‌های شوروی اند و از طرف دیگر مسکو هم در این شرایط دستورات علمیاتی تازه‌ای را در پیش گرفته. در چنبن وضعیتی ادامه‌ی فعالیت برای فیلیپ و الیزابت سخت‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. مخصوصا وقتی که باور آنها نسبت به نقش و وظیفه‌ای که بر عهده دارند، متزلزل می‌شود…
جو وایزبرگ خالق سریال، در سال‌های ابتدایی دهه‌ی نود مامور سازمان سی‌آی‌ای بوده و به همین دلیل کارهای او از جمله سناریوی تمام قسمت‌های «آمریکایی‌ها» پیش از تولید، توسط هیئت بازبینی ناشرین این سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ایده‌ی اصلی ساخت سریال به پروژه‌ی غیرقانونی روسیه و افشای حلقه‌ی بزرگ جاسوسی در سال 2010 برمی‌گردد. در این پروژه‌ی مخفی، جاسوس‌های بیشماری در قالب شهروندان آمریکایی به ایالات متحده نفوذ کرده بودند و طی چند دهه، در رده‌های مختلف اطلاعات جمع‌آوری می‌کردند. وایزبرگ جزئیات بدست آمده از این پرونده را با اسناد به‌جا مانده از علمیات‌های مخفی کاگب در دوران جنگ سرد ترکیب کرده‌است.
سریال‌های مهمی مانند 24 و هوم‌لند (وطن) به مسایل سیاسی و امنیتی روز اشاره می‌کنند، اما داستان«آمریکایی‌ها» در دهه‌ی هشتاد اتفاق می‌افتد. با این وجود نقطه‌ی مرکزی سریال یعنی نفوذ و حضور نامحسوس دشمنان، موضوعی است که به یک دوره‌ی زمانی خاص محدود نمی‌شود. زاویه دید داستان هم از مقابله‌ی کاخ سفید و کرملین بهعنوان کانون‌های قدرت تغییر کرده و این بار با مهره‌های پیاده سر و کار داریم. افرادی از هر دو جناح که باید دستورات عملیاتی را در وسط میدان جنگ مخفی پیاده کنند و تصمیم، شک و هوش آنها می‌تواند در سرنوشت دو ملت تاثیر بگذارد. سریال هم قرار است که وارد ذهن و زندگی روزمره‌ی جاسوس‌ها بشود.
روایت سریال از زندگی جاسوس‌ها و نیروهای ضدجاسوسی را می‌شود در چند سطح بررسی کرد. در ظاهر یک زوج متاهل را داریم که دچار بحران زناشویی شده‌اند و رابطه‌‌شان به نقطه‌ای بحرانی رسیده. در سطح دیگر این زوج باید ماموریت‌های شوروی را اچرا کنند و مراقب باشند تا اف‌بی‌آی به پوشش یا همان زندگی مشترک ساختگی آنها پی نبرد. اما کار در جایی پیچیده می‌شود که این مامورها نمی‌توانند زندگی واقعی و وظیفه‌ی خود را از هم تفکیک کنند و از طرف دیگر سال‌ها زندگی در قالب شهروندان خوشبخت آمریکایی، باعث شده تا باورهای سیاسی و ملی آنها هم زیر سوال برود. مامورینی که سال‌ها تمرین کرده‌اند تا هویتی نداشته باشند، حالا خود را بین هویت‌های جعلی متعدد گرفتار می‌بینند. جاسوس‌های سریال چندان شبیه جیمزباند نیستند و ابزار پیشرفته‌ای هم ندارند. در دنیای آنالوگ دهه‌ی هشتاد، مهم‌ترین ابزار جاسوسی غریزه و طبیعت انسان‌ها است که البته در هر دوره و زمانه‌ای کاربردهای وسیعی داشته!
نحوه‌ی روایت «آمریکایی‌ها» چندان به الگوی رایج داستان کلی و داستان‌های فرعی سریال‌ها وابسته نیست. یک موقعیت کلی ترسیم می‌کند و با گره‌های ریز و درشت، شخصیت‌ها را در وضعیت‌های متفاوت قرار می‌دهد. از نظر ساختاری هم سریال در سطح یک مستند بازسازی برای نشان دادن جزئیات اجتماعی جنگ سرد و روش‌های جاسوسی کاگب باقی نمی‌ماند و فضای سرد و خشن سریال و به‌ویژه اجرای صحنه‌های تعقیب و کشتار آن، تریلرهای برجسته‌ی تاریخ سینما را تداعی می‌کند. دو بازیگر اصلی یعنی کری راسل و متیو رایز فراتر از انتظار ظاهر شده‌اند و حتی نوآ امریش هم که حضورش بهعنوان پلیس فاسد و قلدر فیلم‌ها و سریال‌ها کلیشه شده بود، اینجا در نقش مامور واحد ضد جاسوسی اف‌بی‌آی بازی متفاوتی دارد.
با وجود واکنش مثبت اکثر منتقدان و آمار قابل قبول بیننده‌ها، «آمریکایی‌ها» هنوز بین مخاطبین پیگیر سینما خیلی شناخته شده نیست. در صورت موفقیت سریال در امی و گلدن گلوب امسال که چندان هم دور از ذهن نیست، ماجرای تعقیب و گریز اف‌بی‌آی و کاگب به خانه تماشاگران بیشتری راه پیدا خواهد کرد.
هفت صبح