حمیدرضا حاجی حسینی
برای آن که با فیلم‌های به نمایش در آمده در جشنواره فجر بیشتر آشنا شوید، یادداشت‌های روزانه دنیای تصویر آنلاین از آثار به نمایش درآمده در برج میلاد برای اهالی رسانه و منتقدان را دنبال کنید.
یادداشت روز اول به سه فیلم «خانه دیگری»، «ایتالیا ایتالیا» و «آزاد به قید شرط اختصاص دارد.
خانه‌ی دیگری (بهنوش صادقی)
داستان پیرمردی – با بازی ناصر هاشمی- که در منزل قدیمی خود در محله‌ی جنوب شهر تهران با خانواده‌ای که دچار ضعف مالی هستند زندگی می‌کند. نیمه‌ی اول فیلم به ارتباط پیرمرد و دخترش – با بازی لیلا زارع- که خود با مشکلات خانوادگی دست به گریبان است و خانواده‌ای که از پیرمرد نگه‌داری می‌کنند می‌پردازد. این موضوع که اکثر کارگردان‌های سینمای ایران هنوز هم بر این باور هستند که خودشان می‌بایست فیلمنامه‌ی فیلمشان را بنویسند – حتی اگر به ضررشان تمام شود- یکی از معضلات ریشه‌دار سینمای ایران است.
شخصیت‌های زیاد در فیلمنامه که تکلیف فیلمنامه نویس با آن‌ها معلوم نیست و فقط حضور کوتاهی در چند سکانس دارند – بدون اینکه در پیشبرد داستان نقش موثری داشته باشند- در «خانه‌ی دیگری» کاملا به چشم می‌آید. اتفاق اصلی داستان در دقیقه‌ی شصت و خیلی دیر رقم می‌خورد و نتیجه آن می‌شود که در ادامه‌ی قصه، زمان کافی برای به نتیجه رساندن درست این رخدادها وجود ندارد.
پس به راحتی و با خواندن وصیت نامه‌ی اخلاقی پیرمرد تمام واکنش‌هایی که بیننده در انتظار آن بوده به طرفه العینی پاسخ داده می‌شود. نتیجه فیلمی می‌شود که تماشاگر را راضی نگه نمی‌دارد و در سکانس‌هایی که قصدش غمگین کردن بیننده است، آن‌ها را می‌خنداند.
ایتالیا ایتالیا (کاوه صباغ زاده)
بهتر است که «ایتالیا ایتالیا» را ملودرام کمدی بدانیم تا یک کمدی موزیکال. کاوه صباغ زاده در اولین فیلم بلند خود سعی بر این داشته تا یک کمدی درام سرخوشانه بسازد و تا حدی به هدف خود نزدیک شده است. داستان فراز و نشیب رابطه‌ی یک زوج که شوهر – با بازی حامد کمیلی- مترجم زبان ایتالیایی است و به فرهنگ کشور ایتالیا علاقه دارد و همسرش – با بازی سارا بهرامی- کارگردان سینما است.
مشکل اصلی فیلم، یکدست نبودن ترکیب روایی کمدی، درام و بخش‌های موزیکال فیلم است. سکانس‌های موزیکال فیلم که به صورت کلیپ است و از ترکیب نماهای فیلمبرداری شده، تصاویر آرشیوی از المان‌های فرهنگ ایتالیا – بعنوان نمونه موتور وسپا- و همراهی موزیک ایتالیایی تشکیل شده، فقط به جذابیت تصویری و شنوایی فیلم کمک می‌کنند و در پیشبرد داستان فیلم نقشی ندارند. نمونه کاربرد درست بخش‌های موزیکال در فیلم، سکانس رستوران و تیراندازی است که از طنز درستی هم برخوردار است.
بخش‌های دو نفره‌ی کمدی رومانتیک زوج اصلی داستان با دیالوگ‌های جذاب به خوبی اجرا شده و ضعف‌های فیلم در بخش‌های دیگر را برای بیننده کمرنگ می‌کند.
نکته‌ی ویژه‌ی فیلم بازی بسیار خوب سارا بهرامی و حامد کمیلی در راستای ایده‌ی سرخوشانه و طنز فیلم است. «ایتالیا ایتالیا» یکی از فیلم‌های پرفروش اکران سال آینده خواهد بود.
آزاد به قید شرط (حسین شهابی)
داستان مردی که پس از سال‌ها حبس از زندان آزاد می‌شود و اتفاقات پس از آن، یکی از موضوعات مورد علاقه‌ی سینمادوستان است. کیوان کمالی شخصیت اول فیلم – با بازی امیر جعفری- پس از تحمل ده سال حبس به طور مشروط از زندان آزاد شده و درگیر مسائل و مشکلات دخترش و همسر سابقش می‌شود.
راویت فیلم در نیمه‌ی نخست با رخدادهایی که پشت سر هم و به درستی در فیلمنامه چیده شده است، با ریتم مناسب در اجرا همراه است و تماشاگر را درگیر داستان فیلم می‌کند.
آزادی مشروط کیوان کمالی دلیل مناسبی است که از هرگونه تنش و درگیری خودداری کند و طراحی شخصیت آرام و کم حرف او به این مورد کمک شایانی کرده است. بخش زیادی از همراهی تماشاگر با شخصیت اول فیلم به بازی درست امیر جعفری و شناخت کامل او از نقش بازمی‌گردد.
متاسفانه در نیمه‌ی دوم فیلم به تدریج و با ورود شخصیت‌های جدید به داستان، وحدت و یکپارچگی در روایت از بین می‌رود و در سکانس‌های نهایی فیلم این مشکل بسیار گسترده‌تر به چشم می‌آید. در نهایت، «آزاد به قید شرط» فیلمی است که هدر رفته و این پتانسیل را داشت که فیلم قابل قبول در حد استاندارد سینمای جریان اصلی ایران باشد.