بازخوانی مجله دنیای تصویر، شماره 216
همین چند روز قبل بود که استن لی تولد نود و چهار سالگی‌اش را جشن گرفت. پیرمرد بامزه و سرحالی که اسپایدرمن، هالک، آیرن من، ثور و دیگر ابرقهرمانان مارول را خلق کرده و به نوعی پدر معنوی ابرقهرمان‌ها و دنیای خیالی مارول به شمار می‌آید.
لی در طول چندین دهه فعالیت به‌عنوان سردبیر کامیک‌های مارول یک انقلاب خزنده در و صنعت سرگرمی را به وجود آورد و موفق شد تا تاثیر عمیقی را بر فرهنگ عامه بر جای بگذارد. تا جایی که جی. آر. آر مارتین (خالق مجموعه رمان‌های بازی تاج و تخت) مهم‌ترین الگوی خود در نویسندگی را لی و کامیک‌های مارول می‌داند.
لی در سال‌های اخیر دیگر در زمینه‌ی تالیف کامیک‌ها فعالیت چندانی ندارد. در عوض با حضور کوتاه و چند ثانیه‌ای تصویری بامزه و ماندگار از خودش را در فیلم‌های مارول ثبت کرده است.
به مناسبت 94 سالگی لی، به سراغ گفتگویی از او در ماهنامه دنیای تصویر رفته ایم که سال 2012 و هم‌زمان با اکران «اونجرها» در پرونده‌ی این فیلم ترجمه و چاپ رسیده است. لی در گفتگوی بامزه و نه چندان بلند مثل همیشه حرف‌های بامزه‌ای زده است. از مشکل شخصی‌اش با زامبی‌ها گرفته تا نقش زنان در کتاب‌های کامیک.
متن کامل این گفتگو را در دنیای تصویر آنلاین بخوانید.
-در سن 89 سالگی نوشتن کتاب کامیک «7 قدرتمند استن لی» را شروع کرده ای که در این داستان خود شما موجودات فضایی را برای ابرقهرمان شدن تربیت می‌کنی. الان ده‌ها سال است که ابرقهرمان محبوب و فراگیری خلق نشده. خلق یک ابرقهرمان جدید واقعا تا این حد کار مشکلی است؟
– بسیار مشکل، اما این مسئولیتی است بر عهده‌ی من و دیگر نویسندگان. این شاید اولین کامیک واقع‌گرا باشد، چون خود من در آن شخصیتی واقعی هستم و از دیگر وقایع و آدم‌های واقعی هم یاد می‌شود. برنامه‌های تلویزیونی واقع‌گرا (ریلیتی شو) آن‌قدر موفق بوده اند که پیش خودم فکر کردم چرا این موضوع را الگوی کار قرار ندهم؟
-بین شرورهای داستان‌هایت کسی هست از بقیه برایت محبوب‌تر باشد؟
-خیر، همه آنها را دوست دارم. ابرقهرمان بدون یک شرور حسابی مثل روز بدون آفتاب است. با کمی شرمندگی باید بگویم من بزرگترین طرفدار کارهای خودم هستم. و محبوب‌ترین شخصیت همانی است که معمولا در حال نوشتن داستانش هستم.
-از کدام یک بیشتر می‌ترسی، مودات جهش یافته، فضایی‌ها یا زامبی‌ها؟
-من قضیه زامبی‌ها را درک نمی‌کنم. چون وقتی یک نفر می‌میرد و دوباره جان می‌گیرد باید خیلی خوشحال باشد. دیگر چه دلیلی دارد که برود انسان‌های دیگر را بخورد. به نظرم اولین کار این است که یک آپارتمان شیک دست و پا کند و دنبال یک همدم خوب بگردد. شخصا از سلاح‌های اتمی و موارد مشابه بیشتر می‌ترسم.
-الان فصل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است، به نظرت کدام ابرقهرمان برای رییس‌جمهور شدن مناسب‌تر است؟
-شاید رید ریچاردز رییس گروه فنتاستیک فور از همه مناسب‌تر باشد. چون از همه آنها باهوش‌تر و اخلاق‌گرا‌تر است و کمی هم کسالت‌بار. هم زیاد حرف می‌زند هم کلمات قلنبه سلنبه زیاد استفاده می‌کند. یک نامزد خوب دیگر هم سیلور سرفر است ولی چون فکر می‌کنم از سیاره‌ای دیگر آمده حائز شرایط نباشد.
-چرا تعداد خانم‌ها در میان نویسندگان و تصویرگران کتاب‌های کامیک کم است؟
– عمدتا به خاطر این که اکثر مجلات مصور برای آقایان نوشته می‌شود.
-این خودش یک چرخه معیوب نیست؟ اگر خانم‌ها نویسنده کامیک بودند خود به خود خانم‌ها هم طرفدار خواندن آنها نمی‌شدند؟
-خب درست است، اما چون یک امر تجاری است و ناشران احساس می‌کنند که بازار بیشتر دست مردان است دلیلی نمی بینند که انقلابی رفتار کنند. اما به یاد دارم که از طرفداران زن آیرن من بیشتر نامه دریافت می‌کردیم تا طرفداران مرد. خیلی به این موضوع فکر کردم، آیرن من خوشتیپ و پولدار اما دلشکسته و نگران است که هر لحظه ممکن است بمیرد. فکر کنم چیزی در این صفات بود که غریزه مادری خانم‌ها را تحریک می‌کرد.
-اقتباس سینمایی از شخصیت هالک همیشه کار مشکلی بوده، علتش چیست؟
-راستیش را بخواهی اگر من بودم هیچ‌وقت جثه سینمایی‌اش را تا این حد بزرگ نمی‌ساختم. قدش به نظرم حداکثر 2.5 متر می‌شد. از هالک استفاده‌های زیادی می‌شود کرد ولی وقتی جثه‌اش این‌قدر بزرگ باشد کار دیگری به غیر از تخریب و له کردن اشیا نمی‌شود بهش داد.
-ابرقهرمان بعدی‌ای که قرار است سینمایی شود کدام است؟
-شاید باورت نشود ولی الان دارند روی نسخه سینمایی انت من (مرد مورچه‌ای) کار می‌کنند. او مردی است که خودش را می‌تواند به اندازه‌ی مورچه کوچک کند.
-آیا حقیقت دارد که الان 64 سال است با همسرت جونی زندگی مشترک داری؟
-البته، آدم هیچ‌وقت در مورد این چیزها چاخان نمی‌کند.
-آیا برای این کار نیروی ابرقهرمانی لازم است؟
-فقط آدم باید دختر مناسب را پیدا کند.