اصغر فرهادی کارگردان ایرانی روز سه شنبه در انستیتوی فیلم دوحه، مسترکلاس فیلمسازی برگزار کرد و بعد از آن با گروه کوچکی از روزنامه‌نگاران از طریق اسکایپ به گفتگو پرداخت. فرهادی اکنون برای پیش تولید فیلم جدیدش در شهر مادرید به سر می‌برد که قرار است با بازی پنه‌لوپه کروز و خاویر باردم ساخته شود و هنوز نام آن مشخص نشده. در اولین مصاحبه‌اش بعد از بردن دومین اسکار فیلم خارجی برای «فروشنده»، این فیلمساز مولف از بردن اسکار، فیلم جدیدش به زبان اسپانیایی که هیچ بازیگر ایرانی‌ای ندارد و تمایلش برای ساخت کمدی در ایران می‌گوید. این بخشی از مصاحبه مفصل او با ورایتی است که در دنیای تصویر آنلاین می‌خوانید.
از بردن دومین اسکار چه احساسی دارید؟
من یک‌بار برای «جدایی» اسکار گرفته بودم، اما آن زمان اوضاع متفاوت بود. پخش کننده فیلمم فرق داشت، این بار پخش کار با آمازون و کوئن مدیا گروپ بود. و من هم دلایل کمتری برای رفتن به آمریکا برای تبلیغ آن داشتم. فیلم در آمریکا کاملا شناخته شده بود و افراد زیادی قبلا فیلم را دیده بودند. در ابتدا قصد داشتم که به مراسم بروم. ولی به خاطر محدودیت سفر به آمریکا تصمیم گرفتم به این مراسم نروم و آن را آنلاین تماشا کنم.
برخی به این نکته اشاره کردند که ملاحضات سیاسی مرتبط به قانون ممنوعیت سفر ترامپ، ممکن است ارزش‌های هنرمندانه اثر شما را در گرفتن اسکار تحت تاثیر قرار دهد. به بیان دیگر، رای دهندگان آکادمی ممکن است احساس‌کرده باشند که باید به «فروشنده» رای دهند تا علیه ممنوعیت ترامپ واکنشی نشان دهند.
فیلم پیش از این اتفاقات در مسیر خودش داشت جلو می‌رفت. من هیچ کنترلی روی اتفاقاتی که بعدا افتاد نداشتم، و از طرف خودم می‌توانم بگویم که هیچ محاسبه‌ای از قبل انجام نداده بودم. من فقط خودبه‌خود واکنشی آنی به این محدودیت داشتم، و وقتی به این اتفاق فکر کردم به این نتیجه رسیدم که بهتر است به مراسم نروم. اینکه با حدس و گمان بگوییم که چه چیزی باعث شد مردم به این فیلم رای دهند یا نه، واقعا پیچیده است. نمی‌دانم چطور کسی می‌تواند ادعا کند دلیل رای دهندگان برای رای دادن به فیلم را می‌داند.
آیا می‌توانید بگویید چرا کارآفرین و فضانورد ایرانی-آمریکایی انوشه انصاری را به عنوان نماینده فرستادید؟ آیا این انتخاب شخصی خودتان بود؟
من با دقت ایشان و مهندس سابق ناسا فیروز نادری را به دو دلیل انتخاب کردم: چون هر دو از مهاجران ایرانی‌ای بودند که به موفقیت‌های بزرگی در ایالات متحده رسیده بودند و هم چنین به این خاطر که به نظرم هر دو در شاخه جذابی مشغول به کار بودند، چون وقتی در آسمان بالا می‌روید دیگر این مرزها و فاصله‌هایی که ما روی زمین تعریف کردیم را نمی‌توانید ببینید.
واکنش مردم ایران به اسکار «فروشنده» چه بود؟
به طور عام، مردم خیلی خوشحال شدند و با این خبر خوب برخورد بسیار گرمی داشتند. اما اقلیتی هم وجود داشتند، که همه چیز را از زوایه سیاسی می‌بینند. که در نتیجه تحلیلی تلخ از این پیروزی داشتند که چندان مهم نیست.
شما حالا در مادرید و در پیش‌تولید فیلمی به زبان اسپانیولی هستید که هنوز نامی برایش انتخاب نکرده اید. پنه‌لوپه کروز و خاویر باردم هم در این فیلم ایفای نقش خواهند کرد. آیا کار با این ستارگان غیرایرانی برای شما تجربه متفاوتی را رقم خواهد زد؟
البته می‌دانید که من پیش‌تر فیلم «گذشته» را در فرانسه ساخته‌ام و سابقه کار در خارج از کشور را دارم. بعد از آن فیلم قرار بود این پروژه اسپانیایی را شروع کنم. اما ناگهان برای دلایل خیلی درونی و خلاقانه، این نیاز را دیدم که به خانه‌ام برگردم و فیلمی در ایران بسازم، این اتفاقی بود که منجر به «فروشنده» شد. و حالا به پروژه اسپانیایی‌ام برگشتم. من هنوز در حال کار روی فیلمنامه هستم. ستارگان بزرگی در این پروژه حضور دارند، اما من با آن‌ها کنار آمدم. ما رابطه خیلی خوب، دوستانه و آرامی را داریم و همه در مورد فیلمنامه هیجان زده هستیم که شروع خیلی خوبی برای یک پروژه است.
جایی خواندم که این پروژه یک تریلر روانشناسانه است که حول محور یک خانواده شراب ساز در مناطق روستایی اسپانیا می‌گذرد. آیا می‌توانید چیز بیشتری اضافه کنید؟
فقط می‌توانم بگویم فیلم در مورد یک خانواده است.
داستان «گذشته» در پاریس می‌گذشت، اما المان‌های ایرانی هم داشت. آیا در مورد این فیلم هم شاهد این هستیم؟
این اثر با «گذشته» بسیار متفاوت است. این پروژه صددرصد اسپانیایی است و تمام بازیگران و شخصیت‌ها اسپانیولی صحبت می‌کنند.
فیلمبرداری را کی شروع می‌کنید؟
احتمالا در تابستان امسال کار فیلمبرداری را شروع کنیم تا فیلم برای سال بعد حاضر شود.
تمام فیلم‌های شما در مورد عکس‌العمل شخصیت‌ها تحت فشار است. آیا هیچ وقت به ساختن کمدی فکر کرده‌اید؟
این یکی از بزرگترین آرزوهای من است، اینکه از زاویه دید کمدی فیلمی در مورد حقیقت انسانی بسازم. امیدوارم وقتی به ایران برگشتم بتوانم این کار را انجام دهم.