سینا بحیرایی
اگر هنوز «پادکست نمای نزدیک» مرکز انجمن فیلم لیکلن را نشنیده اید، توصیه میکنیم حتما این کار را انجام دهید. این موسسه اغلب فیلمسازان مطرح دنیا را به دفتر خود دعوت کرده و معمولا گفتگوهای بسیار عمیق و جذابی را با کارگردانها، نویسندگان، تهیهکنندگان و بازیگران ترتیب میدهد. اخیرا مرکز انجمن فیلم لینکلن یکی از مصاحبههای خود با وودی آلن را که در سال 2005 بعد از اکران فیلم «امتیاز نهایی» (با بازی اسکارلت جوهانسن و جاناتان رایس) انجام گرفته را دوباره منتشر کرده است.
همان طور که شما هم انتظار دارید این فایل صوتی منتشر شده یک پرسش و پاسخ زنده و شوخطبعانه با وودی آلن است که اطلاعات زیادی درباره شیوهی کاری خلاقانه او ارائه میدهد. آلن دربارهی نحوه پیدا کردن ایدهها و نحوهی کار با بازیگران صحبت میکند. نیازی به توضیح نیست که او در آن زمان بازیگران خود، جوهانسن و راس میرز را تحسین میکند («راس میرز شخصیت آشوبگرانهای دارد. او حتی میتواند در دست گرفتن یک روزنامه را هم به یک تراژدی تبدیل کند»). در زیر بخشهایی از این مصاحبه انتخاب شده است:
رد این ادعا که او با بازیگران خود صحبت نمیکند
«بازیگرانم همیشه در مصاحبههای خود میگویند من با آن ها صحبت نمیکنم و کلا خیلی اجتماعی نیستم. این مرا ناراحت میکند و از این صحبت ها لذتی نمیبرم.» آلن این صحبتها را مطرح کرده و ادامه میدهد که او خصوصا به هنگام انتخاب بازیگران خیلی صحبت نمیکند، چون از انتخابهای خود مطمئن است: «زمانی که برای انتخاب بازیگران با آنها صحبت میکنم تا جایی که امکان دارد جلسه را کوتاه برگزار میکنم. آنها وارد میشوند و میگویم: اتفاقا میخواستم ببینمت، احتیاجی نیست بنشینی، فکر میکنم این کار آنها را خوشحال میکند. خوشحال خواهند بود از این که چنین برخورد کوتاهی صورت گرفته است.»
او اضافه میکند: «من از توانایی بازیگری آنها خبر دارم، فیلمهایشان را دیده ام. اگر همان طوری که در فیلمها هستند به دیدن من بیایند، یعنی چاق نشده باشند و یا هر تغییر دیگری صورت نگرفته باشد، من با آنها کار میکنم.»
او در مورد موقع فیلمبرداری ادامه میدهد: «هیچ چیزی به آنها نمیگویم چرا که بازیگران فوقالعادهای هستند و من قصد ندارم فشار زیادی بهشان بیاورم و اذیتشان کنم. اینها آدمهای بسیار با استعدادی هستند و من نمیتوانم چیز جدیدی به تواناییهای آنها اضافه کنم.»
نوشتن در خانه در برابر فیلمسازی در دنیای واقعی
آلن معتقد است فیلمنامهنویسی در خانه عالی است و تبدیل کردن آن به یک فیلم، رنج آور. او با لبخندی ناخودآگاه میگوید: «من در اتاق خوابم مینویسم. در اتاق خواب همه چیز عالی است. همهی ایدهها شگفتآور هستند و هر فیلمی در ابتدا به نظر میرسد قرار است همشهری کین بعدی باشد، همه چیز جادویی و بی نقص است. ولی وقتی میخواهید آن را به فیلم تبدیل کنید اوضاع سخت میشود. وقتی که باید وارد دنیای واقعی شوید و بازیگران مناسب را پیدا کنید، نکاتی که هنگام نوشتن فیلمنامه به نظرتان عالی بودند دیگر آن گونه به نظر نمیرسند و اشتباهات زیادی را مرتکب میشوید … این پروسه کاملا متفاوت است از لذت بودن در خانه خود، در اتاق خواب خود و نوشتن بر طبق برنامه زمانی مخصوص خود.»
آلن واقعا «امتیاز نهایی» را دوست دارد
«من معمولا به فیلمهای خودم ابراز علاقه نمیکنم. این کار از روی فروتنی یا این حقیقت نیست که ادعا کنم بیشتر آنها خوب از کار درآمده اند. ولی این یکی واقعا فیلم خوبی است و جاناتان راس میرز و اسکارلت جوهانسن تیم خیلی جذابی ساخته اند.»