اردوان وزیری
آلکسی ناوالنی سرشناس‌ترین و سرسخت‌ترین چهره مخالف ولادیمیر پوتین در طول فعالیت‌های سیاسی خود فرازونشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشت.به موازات افزایش شهرت و محبوبیت وی در بین مردم روسیه که حاصل انتقادات صریح و بی‌پرده از سیاست‌های پوتین و شکل‌دهی تظاهرات و اعتراضات گسترده در نقاط مختلف کشور و حضور همیشه‌گی خود او در این رخدادها بود حکومت روسیه نیز از پا ننشست و با افزایش فشار بر وی تلاش کرد به هر نحو ممکن از فعالیت‌های ناوالنی جلوگیری نماید.با بالا گرفتن این تقابل،رسانه‌های خبری سرتاسر جهان نیز اخبار مربوط به وقایع روسیه و فعالیت گروه‌های اپوزیسیون و در صدر آن‌ها آلکسی ناوالنی را به‌طور ویژه تحت پوشش قرار دادند.ماجرای جدا کردن شبه جزیره کریمه از اوکراین و الحاق آن به فدراسیون روسیه در سال ۲۰۱۴ و پس از آن ترور بیولوژیکی سرگی اسکریپال مأمور سابق سیستم اطلاعاتی روسیه به همراه دخترش در بریتانیا در سال ۲۰۱۸ که در ۲۰۰۴ به جرم جاسوسی برای دولت انگلستان دستگیر و در روسیه زندانی و بعدأ ساکن انگلستان شد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی جهان را بیش از پیش متوجه شیوه حکم‌رانی پوتین و وقایع سیاسی روسیه کرد.اما سال ۲۰۲۰ نقطه عطفی در مبارزات ناوالنی بود.او در سفر به یکی از شهرهای سیبری به ناگاه در هواپیما دچار علائم مشکوکی شد و حال وی به شدت رو به وخامت گذاشت.هواپیما به طور اضطراری به زمین نشست و ناوالنی به بیمارستان انتقال یافت.سوابق مبارزاتی ناوالنی و اقدامات قبلی پوتین برای از بین بردن مخالفان به‌ویژه ماجرای ترور اسکریپال از همان ابتدا شکی برای نزدیکان و اطرافیان باقی نگذاشت که او نیز قربانی اقتدارگرایی مبتنی بر حذف پوتین شده است.اما اثبات این امر با توجه به سیاست انکار دستگاه حاکمیت روسیه که در اتفاقات مشابه گذشته نیز تکرار شده بود کار را برای ناوالنی به چالشی بسیار دشوار بدل ساخت
.مستند ناوالنی به کارگردانی دنیل روهر که موفق به دریافت اسکار سال ۲۰۲۳ شد شرح کوشش‌های طاقت‌فرسا و مجدانه‌ی تیم محدود حامی و همکار وی برای رمزگشایی از همین ماجراست.فرم این مستند تحقیقی-گزارشی براساس تلفیق مصاحبه با خود ناوالنی،همسر و افراد تیم تحقیق که از اعضای ستاد وی و مسئولان اصلی بنیاد ضد فساد (Anti-Corruption Foundation) که در سال ۲۰۱۱ توسط ناوالنی برای مقابله با دولت پوتین تشکیل شد هستند با تصاویر آرشیوی به‌روز و بی‌شماری که از این واقعه در اغلب رسانه‌های خبری جهان در دسترس مستندساز قرار داشته‌اند شکل می‌گیرد.این فیلم مستند با رفت و برگشت در زمان حال و گذشته،ضمن شرح گوشه‌ای از مبارزات ناوالنی و نمایش سخنرانی‌های وی در جمع هوادارانش در نقاط مختلف کشور،فرآیند تحقیقاتی که نتیجه آن اثبات مسموم کردن وی توسط مأموران روس به وسیله سم شیمیایی نظامی نوویچوک بود را در یک ماراتون مهیج و نفس‌گیر ۹۸ دقیقه‌ای به نمایش می‌گذارد.شناسایی عوامل این سوء‌قصد سیاسی که در نظر اول کار غیرممکنی به نظر می‌رسید هیجان‌انگیزترین بخش این مستند را شکل می‌دهد.
کریستو گروژف محقق ارشد در وب‌سایت افشاگر Bellingcat در تحقیقات پی‌گیر خود و با مراجعه به دارک وب موفق می‌شود با پرداخت پول اطلاعات و شماره تلفن مأموران و روش مسموم کردن ناوالنی را به دست آورد و با کنار هم قرار دادن سایر داده‌ها و همکاری با سایر اعضای گروه،درنهایت ماجرای این ترور را برملا کنند و نتیجه را از طریق شبکه‌های اجتماعی در اختیار جهانیان قرار دهند.شوک حاصل از فاش شدن حقیقت بعد از انتشار این ویدئو به اندازه‌ای بود که شبکه‌های خبری جهان را واداشت ماجرا را بیش از گذشته و با جدیت بیش‌تری پیگیری کنند.کلاریسا وارد یکی از خبرنگاران شبکه سی ان ان (که یکی از چهار تهیه‌کننده این مستند هم هست) برای مصاحبه به محل زندگی یکی از اعضای تیم ترور می‌رود اما بدیهی است که فرد مورد نظر مایل به گفتوگو نیست و خود را پنهان می‌کند.ولادیمیر پوتین نیز در مصاحبه مطبوعاتی سالانه خود بعد از وایرال شدن ویدئو ماجرا را از اساس انکار می‌کند.
او در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران که چرا دولت روسیه تحقیقاتی در این زمینه انجام نداده همچون همیشه حتا حاضر نیست نام ناوالنی را به زبان بیاورد.پوتین با کم‌اهمیت جلوه دادن شخصیت ناوالنی از او با عنوان «کسی که در کلینیک برلین بستری است»یاد می‌کند و ناوالنی را فردی بی‌مقدار و وابسته به سی آی ای می‌داند که به دنبال کسب شهرت و محبوبیت و هم‌آوردی با اوست.مستند ناوالنی با استفاده مناسب از انبوه مصالح تصویری و گفتوگو با افرادی که به‌طور مستقیم در فاش کردن سوء‌قصد به آلکسی ناوالنی نقش داشته‌اند تصویری روشن و بلاواسطه از حقایقی که دور و اطراف ما رخ می‌دهند ارائه می‌کند،حتا اگر خودمان به اندازه کافی به آن‌ها توجه نکنیم.ناوالنی به روسیه برگشت و در فرودگاه دستگیر و با حکم ۲۰ سال روانه زندان شد و معلوم نیست سرنوشت او تحت حکومت ولادیمیر پوتین به چه شکل رقم بخورد.او در زندان نیز به مبارزات خود ادامه داده است.در پایان این مستند او در پاسخ به سؤال کارگردان که اگر دستگیر، زندانی یا کشته شد چه پیامی برای مردم روسیه دارد با مهم دانستن حفظ همبستگی و قدرت اتحاد می‌گوید:تنها چیزی که شر برای پیروزی نیاز دارد این است که آدم‌های خوب کاری نکنند.بنابراین دست روی دست نگذارید.