بایگانی‌ها

زخم کهنه/ اختلاف نوری بیلگه جیلان با زکی دمیرکوبوز

‍ ▪️در ماه گذشته اختلاف و مشاجره لفظی میان زکی دمیرکوبوز و نوری بیلگه جیلان ، دو چهره مطرح سینمای ترکیه به اوج خود رسید و توجه رسانه‌های ترکیه را به خود جلب کرد. سال گذشته میلادی نوری بیلگه جیلان با واپسین فیلمش «درباره علف‌های خشک» در جشنواره کن توانست جایزه بهترین بازیگر زن را برای مروه دیزدار برنده شود.

اختلاف میان بیلگه جیلان و زکی به چهل و سومین دوره جشنواره سینمایی پرتقال طلایی در آنتالیا برمی‌گردد که در سال 2006 برگزار شد و یکی از سوژه‌های داغ شبکه‌های اجتماعی شده بود. اما زخم کهنه اختلاف این دو فیلمساز از کجا سر باز کرد؟ دو ماه پیش نوری بیلگه جیلان کتابی را درباره «خواب زمستانی» که سال 2014 برنده نخل طلا شد، منتشر کرد. او در این کتاب در رابطه با ادعای سرقت ادبی در فیلم «سه میمون» که زکی دمیرکوبوز مطرح کرده، نظرش را بیان می‌کند. نوری می‌نویسد:«چنین چیزی وجود ندارد. زکی این را به خوبی می داند، اما به دلایلی ترجیح می دهد این تصور را ایجاد کند که انگار سرقت ادبی صورت گرفت. او آن را به صراحت نمی گوید، بلکه از فاصله ایمن حرفش را می‌زند که در صورت نیاز می توانم به راحتی انکار کنم. من فکر می کنم خیلی شرم آور است. ما سال ها با هم دوست بودیم و بالاخره به هم کمک کرده ایم. من حس رقابت را درک می کنم، اما انتظار داشتم این کار در فضای محترمانه انجام شود. او حتی ادعا کرد که سه میمون را تماشا نکرده است. چگونه می توان چنین چیزهایی را در مورد فیلمی ادعا کند که ندیده؟ او نتوانسته است به هدف خود برسد.«شاید من کسی باشم که اینجا تحقیر می‌شود، اما من آدم بدی نیستم.»
اما ماجرا چیست؟ زکی در یک برنامه تلویزیونی توضیح داد و به زمانی که فیلمش «سرنوشت» در سال 2006 جایزه بهترین فیلم جشنواره آنتالیا را از آن خود کرد، اشاره کرد: ما هیچ وقت آنطور که گفته می شد دوست صمیمی نبودیم. من از گرسنگی می‌مردم از او یک لقمه نان نمی‌خواستم، اما او دوستی بود که با او ارتباط داشتم، مثل سمیح کاپلان اوغلو یا دوستان دیگر. با این حال، وقتی احساس ناراحتی کردم از او فاصله گرفتم، اما رابطه‌مان به هم نخورد. او در حین تدوین فیلم، یک حرکت بسیار زشت انجام داد. فیلم اقلیم‌ها را او کارگردانی کرد و من سرنوشت را ساختم.در روز اهدای جایزه در حالی که در لابی هتل نشسته بودم بیلگه جیلان از راه رسید و رفتارش عجیب بود. یکی از دوستان او در هیئت داوران از کن آمده بود. آنها حتی در مورد کن در آنجا شوخی کردند، شاید بیلگه این را احساس کرد. بعد با من حرف زد. بعد از ظهر همان روز، او و تهیه کننده اش، همسرش، در طول مراسم جلوی ما نشستند اما هرگز با من حرف نزد. من در واقع رابطه خوبی با همسرش داشتم. صدا زدم حتی نگاه هم نکرد. فکر کردم شاید مشکل دارد. او دو جایزه گرفت اما بسیار غمگین بود. درست قبل از اینکه جایزه بهترین فیلم را اعلام کنند، بیهوش شد. او را بردند و من حتی سعی کردم کمک کنم.»

«بعد از مراسم زنگ زدم و حالش را پرسیدم؟ او با من صحبت نکرد و دو روز بعد از روزی که همدیگر را دیدیم از من روی برگرداند. دلم می خواست به او سیلی بزنم بنابراین از یکی از اقوام نزدیکش در مورد مشکلش پرسیدم او گفت جیلان با من حرف نزده زیرا من حرف‌های علیه جشنواره کن زدم. شما کی هستید، آیا شما نماینده جشنواره کن هستی؟ » او در ادامه گفت:«: خجالت آور است که تنها کارگردان شناخته شده ترکیه در سطح جهانی به چنین سطح اخلاقی تنزل پیدا کرده باشد. من نمی فهمم چرا او پانزده سال بعد چنین -حرکتی انجام داده کرد. باید حساب و کتابی باشد.. به همین دلیل او این سرقت ادبی را انجام داده. «سه میمون» را تماشا کنید. من غیر مستقیم حرف نمی زنم؛ اگر چیزی باشد، مستقیماً آن را می‌گویم.»

جیلان توییتر را برای پاسخ به او انتخاب کرد و گفت: «من قصد داشتم هرچه می گوید پاسخ ندهم، اما متأسفانه، این لحن او در حال حاضر کار را غیرممکن می کند. او باید یک کانال یوتیوب برای خودش باز کند. به زودی…»

درگیری کارگردانان با پاسخ زکی ادامه پیدا کرد: «اگر ذره ای به عدالت اجتماعی و کنجکاوی این احمق های مدعی اپوزیسیون اعتماد می کردم و اگر برای سوژه شدن در افکار عمومی تردید نداشتم. آن موقع حساب کاربری خودم را می بستم، از تو یک «قهرمان ملی» می‌ساختم. تکرار می‌کنم، همان‌جا که هستی بمان و از استرس دندان‌هایت را به هم فشار بده.»