ترجمه: آذین شریعتی
دنیای تصویرآنلاین-آنگ لی کارگردان برجسته برنده اسکار، خرس طلایی برلین و شیر طلایی ونیز «مرد برج جوزا» را بر پرده سینما‌ها دارد. فیلمی در ژانر اکشن-تریلر که بازیگرانی مثل ویل اسمیت، مری الیزابت وینستید، کلایو اون و بندیکت ونگ در آن حضور دارند و دیوید بنواف، بیلی ری و دارن لمک نوشتن فیلمنامه آن را برعهده داشته‌اند. «مرد برج جوزا» داستان آدمکشی را روایت می‌کند که در حال فرار از دست حکومت است و توسط ماموری که در حقیقت نسخه جوان‌تر خودش است مورد هدف قرار گرفته.
صحبت‌های اولیه برای ساخت این فیلم در سال 1997 انجام شد اما با این وجود تولید آن بیش از بیست سال در تعلیق باقی ماند. اسم فیلمسازانی از جمله تونی اسکات، کورتی هنسون و جو کرنن و بازیگرانی مثل هریسون فورد، مل گیبسون و شان کانری در مقاطع مختلف در ارتباط با این پروژه برده شد. سال 2016 شرکت «اسکای دنس مدیا» امتیاز فیلمنامه را که تا به آن روز مورد بازنویسی‌های بسیاری هم قرار گرفته بود، از «دیزنی» خریداری کرد و اکتبر 2017 انگ لی با «اسکای دنس مدیا» بعنوان کارگردان قرارداد امضا کرد و حق پخش هم به «پارامونت» سپرده شد. فیلمبرداری به مدت چهار ماه در سال 2018 انجام شد.
«مرد برج جوزا» یک اکتبر 2019 در جشنواره فیلم زوریخ رونمایی شد و «پارامونت پیکچرز» از 11 اکتبر 2019 در سینماهای دالبی، آی مکس، اچ اف آر و سه بعدی و همچنین سینماهای دوبعدی معمول ایالات متحده اکرانش کرد. فیلم در کل با نقد‌های منفی از سوی منتقدان روبرو شد که فیلمنامه و داستان فیلم را سرزنش کردند اما در عین حال نقش آفرینی بازیگران بنظرشان قابل قبول آمده بود. در مورد جوان کردن چهره ویل اسمیت و فریم ریت بالای فیلم نظرات متناقضی وجود داشت. «مرد برج جوزا» در گروه «خانواده آدان» و «جکسی» اکران شد و پیش‌بینی می‌شد در آخر هفته افتتاحیه‌اش از 3642 سینما 24-29 میلیون دلار فروش کند. فیلم در روز اول 7.5 میلیون دلار فروخت و افتتاحیه را با 20.5 میلیون دلار به پایان رساند و در رده سوم جدول فروش قرار گرفت. فروش کم افتتاحیه را در نتیجه نظرات منفی و سرزنش‌های منتقدان و همچنین موفقیت بیش از اندازه «جوکر» می‌دانند. «دلاین هالیوود» با توجه به فروش افتتاحیه پیش بینی کرده این فیلم ضرر 60 میلیون دلاری برای استودیو بهمراه خواهد داشت. با وجود هزینه 138 میلیون دلاری تولید فیلم، ضرر 60 میلیون دلاری «مرد بزرگ جوزا» را به ناکام بزرگ گیشه تبدیل می‌کند.
مرد برج جوزا/ Gemini Man
کارگردان: انگ لی، تهیه کننده: جری بروکهایمر، دیوید الیسون، دانا گولبرگ، دان گرنگر، فیلمنامه نویس: دیوید بنواف، بیلی ری، دارن لمک، بر اساس طرحی از: دارن لمک، دیوید بنواف، مدیر فیلمبرداری: دیان بیبه، تدوین: تیم اسکیرز، موسیقی: لورن بلف، محصول: اسکای دنس مدیا، جری بروکهایمر فیلمز، فوسان پیکچرز، علی بابا پیکچرز، پخش: پارامونت پیکچرز، تاریخ اکران: اول اکتبر 2019 (رومایی در زوریخ)، یازده اکتبر 2019 (ایالات متحده)، زمان: 117 دقیقه، هزینه تولید: 138- 158 میلیون دلار، فروش گیشه: 72.2 میلیون دلار
بازیگران:
ویل اسمیت/ هنری براگن، مری الیزابت وینستد/ دنی زاکاراسکی، کلایو اون/ کلایتون (کلی) وریس، بندیکت ونگ/ بارون، رالف براون/ دل پترسون، لیندا اموند/ جنت لسیتر، داگلاس هاج/ جک ویلیس، تئودورا میران/ کیتی، الیا ولم/ یوری کواچ، ای جی بونیلا/ مارینو، بیورن فرایبرگ/ کلر
خلاصه داستان:
هنری بروگن یک آدمکش حرفه‌ای 51 ساله است که پس از به پایان رساندن هفتاد و دومین ماموریتش قصد بازنشستگی دارد. اما وقتی خودش مورد تعقیب مامور مرموزی قرار می‌گیرد که قادر است تمامی حرکات او را از قبل پیش بینی کند، برنامه‌هایش تغییر می‌کند. در ادامه بروگن در می‌یابد مردی که در تعقیب اوست و سعی در کشتنش دارد در واقع نسخه شبیه سازی شده جوان تر و سریع تری از خودش است.
واکنش منتقدان:
فیلم توانست در سایت «راتن تومیتوز» بر مبنای 234 نقد انجام شده، نظر مثبت 24% منتقدان را با میانگین امتیاز 4.62 از 10 بدست آورد. این سایت در جمع بندی نظر منتقدان نوشت: «جلوه‌های تصویری تاثیر گزار «مرد برج جوزا» به همراه بازی‌های قوی هنرپیشه‌ها تقویت می‌شود اما این تریلر علمی تخیلی بخاطر داستان خسته کننده آبکی‌اش از اساس مشکل دارد.» در سایت «متاکریتیک» فیلم امتیاز 38 از 100 را بر مبنای 47 نقد بدست آورد که نشان‌دهنده « نقد‌های عموماٌ نامساعد » است. مخاطبان «سینما اسکور» بر مبنای امتیاز A+تا F به فیلم امتیاز + B دادند. مخاطبان «پست ترک» به فیلم 3.5 ستاره از 5 ستاره دادند.
پیتر دبروژ از «ورایتی» فیلم را «یک هدف گیری ناموفق» خواند و نوشت: «عملاً این فیلم یک پروژه تقریباً غیرممکن بنظر می‌آمد که بین بازیگرهای مختلف دست به دست شد و چون تکنولوژی لازم در آن زمان وجود نداشت بارهای متمادی ساختش با مشکل مواجه شد. حداقل این توجیهی بود که بکار برده می‌شد. الان با قضاوت کردن محصول نهایی می‌توانم بگویم که مشکل اصلی فیلمنامه بوده.»
الا کمپ از «ایندی وایر» به فیلم امتیاز C+ داد و نوشت: «در مواجهه با انگ لی منطقی بنظر می‌آید که این فیلم موضوعاتی که باعث رنگ و روی فیلم‌های قبلی‌اش شده بود را به هم پیوند بزند. قضیه سرشت و پرورش، غربت یک مرد مبارز و به چالش کشیدن توانایی‌های فیلمسازی دیجیتال. روی کاغذ «مرد برج جوزا» به هر سه موضوع تمایل دارد اما در عمل فیلم در زیر روکش نخ نمایی از تکنولوژی پوشانده شده است.»
کوین میر از «تایمز» که تحت تاثیر فیلمنامه و فیلمبرداری 120 فریم قرار نگرفته به فیلم تنها یک ستاره داد و نوشت: «همه جزئیات موجود در بکگراند و فورگراند قاب کاملا واضح و همیشه به شکل زننده‌ای فوکوس است بعلاوه اینکه از لحاظ زیبایی شناسی نفرت انگیز است (مثل بدترین فیلم‌های عروسی یا برنامه کودک‌های دهه 80 میلادی)» و جلوه‌های ویژه جوان کردن ویل اسمیت را «به شکل هراس آوری باورناپذیر» نامید.