بایگانی‌ها

مردم برای مردم/یادداشتی درباره بلوط پیر ساخته کن لوچ

 

ایمان عظیمی

 

بعضی اوقات بد نیست که سینما به مامن و پناهگاهی برای مطرح کردن تنگناهای موجود در زندگی افراد عادی بدل شود و نیز بتواند ظرفیت‌های دراماتیک نهفته در پستی‌ها و بلندی‌های آن را با قدرت شگفت‌انگیز خود به ما نشان دهد. امّا متأسفانه باید به این واقعیت اشاره کرد که در حال حاضر توجه به مسائلی که با حیات و ممات ابنای بشر نسبتی مستقیم برقرار می‌کنند در حاشیه قرار گرفته است و کمتر فیلمسازی واکنش قابل تاملی به آن نشان می‌دهد. در این بین جای بسی خوشحالی است که کن لوچ به‌عنوان یک نمونه‌ی بااهمیت در سینمایی که روز به روز نسبت به رنج بشر حساسیتش را از دست می‌دهد توانسته تا حدود زیادی بار پرداختن به زندگی‌های حاشیه‌ای را به دوش بکشد و در حال حاضر جزو معدود فیلمسازانی به حساب بیاید که در مقایسه با همکاران خود در عالم سینما نگاه منصفانه و همدلانه‌‌تری به سختی‌ها و مصیبت‌های آدمی در این روزگار دارد.

«بلوط پیر» آخرین فیلم کن لوچ نیز از این قاعده مستثنی نیست و همان حرف‌های پیشین را در قالب داستانی رایج و امروزی بیان می‌کند.

حضور پناهجویان سوری در منطقه‌ی دورهام انگلستان و از طرف دیگر شرایط بحران‌زده‌ی اقتصادی در آن ناحیه موجی از بدبینی‌ها را در مواجهه با پناهجویان پدید می‌آورد؛ در این میان «تی‌جی بلنتاین» (دیو ترنر) صاحب میخانه‌ی بلوط پیر به‌همراه بعضی از دوستان و همفکرانش تصمیم می‌گیرد که با تهیه‌ی غذای گرم برای همشهریان و پناهجویان، آ‌ن‌ها را به هم نزدیک کنند تا شرایط برای استمرار یک زندگی مسالمت‌آمیز فراهم شود.

بلوط پیر با نگاهی انتقادی به ساز و کار موجود در سیستم‌های سرمایه‌سالار می‌نگرد و سعی می‌کند تا با نزدیک شدن به جامعه‌ی مهاجر دردهای ایشان را به‌خوبی درک کند و زمینه را برای همسو شدن انسان ِ اروپای غربی با آن‌ها فراهم بیاورد.

کن لوچ در بلوط پیر همچون آثار پیشینش در سال‌های گذشته طرفدار این عقیده بوده است که مردم تنها یکدیگر را برای کمک به خود دارند و در این میان برای تعاون و همکاری هیچ جایگزینی وجود ندارد و این دولت‌ها هستند که به قصد رسیدن به اهداف شوم خود هر اقدامی می‌کنند و اهمیتی هم برای جان و مال آدمی قائل نیستند.

فیلم در مسیر باریک میان شعارزدگی و احساسات‌گرایی حرکت می‌کند ولی به سمت هیچ‌کدام از این دو آفت متمایل نمی‌شود، هرچند درجاهایی مثل ایده‌ی خودکشی صاحب میخانه به دام تکرار ملودرام‌های متوسط می‌افتد ولی راه خود را گم نمی‌کند و شیمی رابطه‌ی تی‌جی و دختر سوری کارش را می‌کند و باعث می‌شود تا مخاطب بتواند تا انتها با پیرنگ هم‌مسیر شود. در انتها باید اشاره داشت که بلوط پیر در مقایسه با آثار سال‌های اخیر لوچ در رفیع‌ترین نقطه و جایگاه قرار نمی‌گیرد ولی قطعاً به‌عنوان یکی از بهترین آثار سینمایی سال جاری شناخته خواهد شد.