ارغوان اشتری
هفتاد ونه سال پیش «کازابلانکا» ساخته مایکل کورتیز روز بیست و ششم نوامبر سال 1942 به نمایش عمومی درآمد. اما نمایش گسترده فیلم در 23 ژانویه سال 1943 در آمریکا شروع شد. فیلمی که از آزمون زمان سربلند بیرون آمده و گذر تقریبا هشتاد سال فیلم را کهنه نکرده است.
«کازابلانکا» در زمانی ساخته شد که مطمئناً همه می‌دانستند نازی‌ها در جنگ جهانی دوم شکست خواهند خورد. و بنابراین، موضوع و به تصویر در آوردن عشق از دست رفته، شانس‌های از دست رفته و مهمتر از همه، مقاومت پسندیده می‌نمود.
فیلم به طور کامل در استودیو برادران وارنر، با گروهی از بازیگران مهاجر و تبعیدیانی فیلمبرداری شد که از چنگ رایش سوم فرار کرده بودند. سیاست در داستان «کازابلانکا» پنهان نشد. در واقع، تعهد و اتحاد سیاسی سرلوحه داستان بود و ملودرام عاشقانه را تحت الشعاع قرار می‌داد.
باری «کازابلانکا» با کارگردانی بی عیب و نقص مایکل کورتیز، عاشقانه‌ترین زوج سینما یعنی همفری بوگارت و اینگرید برگمن را به تصویر درآورد. چگونه می‌توان به عنوان یک عاشق سینما زندگی کنید بدون اینکه خاطره بوگارت، برگمن، هنراید، رین، لوری و گرین استریت در کافه ریک را به فراموشی سپرد؟ یا دیالوگ مشهور یکبار بنواز، سم را (Play it once, Sam) ؟
در دوران فیلمبرداری به دلیل آنکه بوگارت قامتی کوتاهتر از برگمان داشت مجبور بود کفش‌های با لژ بلند بپوشد.در زمانی که «کازابلانکا» ساخته شد، سانسور در مورد فیلم‌های هالیوودی بشدت اعمال می‌شد – و در مصاحبه‌ی، جولیوس اپستین به یاد می‌آورد که چقدر سانسور سخت‌گیرانه بود. اپستاین به یاد می‌آورد: «مهم‌ترین چیزی که در آن روزها بر کار ما تأثیر می‌گذاشت این بود که دست‌مان را سانسور بسته بود – به یاد داشته باشید، وقتی کلارک گیبل در برباد رفته دیالوگ «لعنتی» را گفت، ملت تکان خورد. حتی طلاق گرفتن زن را نشان نمی‌دادند.»
با این حال، وقتی کازابلانکا را نوشتند، سعی کردند با دیالوگ‌های قوی‌تری از دست سانسورچی‌ها قسر در بروند.تهیه کنندگان فیلم تصور نمی‌کردند «کازابلانکا» تا این حد موفق شود. غایت انتظار آنها تولید یک فیلم پرفروش بود
موسسه فیلم آمریکا بارها در رای‌گیری‌ها «کازابلانکا» را یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما معرفی کرده است. راجر ابرت فقید، «کازابلانکا» را بهتر از «همشهری کین» می‌دانست فقط به این دلیل که توانسته بود تماشاگران بیشتری را جذب کند. این فیلم در نهایت برنده سه جایزه اسکار بهترین کارگردانی، فیلم و فیلمنامه اقتباسی شد. همفری بوگارت اما نتوانست اسکار بگیرد و به پل لوکاس اسکار را باخت.