ترجمه:اردوان وزیری
پیتر دبروژ،ورایتی
تودر(خاندان سلطنتی در انگلستان) بودن یا تودر نبودن.این سؤال فیلم Firebrand(آتشافروز،فتنهگر) است،یک پرتره سلطنتی تجدیدنظرطلبانه از آخرین همسر هنری هشتم کاترین پار(با نقشآفرینی آلیسیا ویکاندر) که از تمام ویژگیهایی که از یک درام تاریخی مجلل انتظار دارید برخوردار است و در عین حال برای به صدا درآوردن ناقوس پایان کار این پادشاه شکمپرست از گستاخی و جسارت نامنطبق با تاریخ اِبایی ندارد.اهمیتی ندارد که هنری هشتم 476 سال پیش به دلایلی بسیار متفاوت از چیزی که فیلم نشان میدهد از دنیا رفت.وقتی موضوع هنر به میان میآید هیچ قانون محدودکنندهای برای مطرح کردن مردانهگی زهرآگین وجود ندارد که میتواند هم دلگرمکننده(زیرا تاریخ هیولا کم ندارد) و هم ناامیدکننده باشد
.تفاوت عمدهای بین افشای حقیقت و بازنویسی رویدادهای گذشته برای تناسب با یک موضوع سیاسی معاصر وجود دارد،شیوهای که این فیلم در پیش میگیرد.فیلم جدید کریم عینوز که براساس اقتباسی لیبرال از داستان تاریخی The Queen’s Gambit نوشته الیزابت فریمنتل ساخته شده برای اینکه نشان دهد هنری آشکارا شوهر بدی بوده به تلاش زیادی نیاز نداشته.او دو همسرش را گردن زد و همسر ششم و بیشتر درباریان را با ترس از این باور که ممکن است نفر بعدی باشند که گردنشان را از دست میدهند واداشت تا رفتار مناسبی داشته باشند.فیلم عینوز با فاصلهای بعید از هر نوع داستان پریان،با “یکی بود یکی نبود“ شروع نمیشود بلکه با نمایش یک پادشاهی آغشته به خون و فاسد و پوسیده آغاز میشود که چند موضوع تاریخی را به ما میگوید که غالبأ درباره مردان و جنگ است.این فیلم که ظاهری زیبا و دلانگیز دارد در بازستانی دستآوردهای زندگی واقعی پار خوب عمل میکند.او یک زن دانا بود که چندین کتاب منتشر کرد و از تحصیل و آموزش زنان حمایت میکرد،ایدههای پروتستانی را به انگلستان پدرسالار معرفی کرد و مسیر دخترخواندهاش الیزابت را برای این که ملکه شود هموار نمود.درمقایسه با کاترین،هنری یک آدم کریه و حشتناک است که از پارانویای توطئههای مکرر بر علیه خود در رنج و عذاب است و از اطرافیانش انتظار دارد کاملأ به او وفادار باشند.او از کاترین میپرسد“تو که نمیخواهی آسیبی به من برسد؟“.
اما اگر قرار است فیلم فتنهگر باورپذیر باشد باید گفت آن کسی که زنده ماند و نجات پیدا کرد بزرگترین تهدید هنری بود.در این فیلم کاترین دائمأ به شکل قربانی رفتار بیحیا و توهینآمیز هنری نشان داده میشود،شیوهای که این پادشاه گوشتالو تقریبأ او را در تختخواب خفه میکند یا رفتار موهن و زننده او در معاشقه با معشوقههای بالقوهاش درست جلوی کاترین.این تاریخ زنانه انتقام خودش را در آستین دارد.ویکاندر هوشمندی و متانت را برای نقشی که ایفا میکند به ارمغان می آورد اما در برداشت ناخوشایند و منزجرکننده عینوز از انگلستان دوران تودر مثل یک وصلهناجور به نظر میرسد،چیزی که تقریبأ در تمام ستارههایی که این نقشهای سلطنتی را بازی میکنند دیده میشود.فیلمنامه هنریتا و جسیکا آشوورث به شکلی عجیب برخی از اطلاعات کلیدی تاریخی را کنار میگذارد.فیلم در بازنمایی چهره کاترین به عنوان یک شمایل مهم در تغییر انگلستان هوشمندانه عمل میکند.اما از حد میگذرد و زیادهروی میکند.