ترجمه: آرش خیروی
تابستان فصلی داغ تر خواهد بود. چرا که کریستوفر نولان قرار است با فیلم عظیماش درباره جنگ جهانی دوم به نام «دانکرک» به پرده سینماها بازگردد و همین تب و تاب طرفدارانش را با نزدیک شدن به زمان اکران شدیدا بالا رفته است. نولان همیشه به فیلمسازی معروف بوده که پروژه هایش را تا حد ممکن مخفیانه پیش میبرد. اما در مطلب پیش رو مهمترین نکاتی را میخوانید که تا حالا درباره «دانکرک » آشکار شده است.
این کوتاه ترین فیلمی است که نولان بعد از اولین فیلم بلندش ساخته است
کمپانی برادران وارنر تایید کرده است که مدت زمان فیلم یک ساعت و چهل و هفت دقیقه خواهد بود. «تعقیب» اولین فیلم بلند نولان تنها یک ساعت و نه دقیقه است و بعد از آن دیگر هیچ کدام از فیلمهایش جز «ممنتو» (یک ساعت و پنجاه و سه) و «بیخوابی» (یک ساعت و پنجاه و هشت) زیر دو ساعت نیست. «میانستارهای» با دو ساعت و چهل و نه دقیقه بلندترین فیلم این کارگردان مهم سینمای امروز محسوب میشود. هرچند مدت زمان فیلم در آثار نولان اصولا مهم نیست اما به احتمال فراوان کوتاه بودن زمان «دانکرک» نشان می دهد که با خط روایی سریعتر و جمع و جوری طرف هستیم، هرچند که همراه با صحنههای کشت و کشتار است.
فیلم در دوران جنگ جهانی دوم می گذرد اما فیلم جنگی نیست
با این که ماجرای «دانکرک» مربوط به نبرد فرانسه است، اما نولان بارها اظهار داشته که فیلمش نه یک فیلم جنگی بلکه بیشتر اثری تعلیقی است. او پیشتر از این در مصاحبهای گفته: «هرچند فیلم قرار است تاثیرگذاری خود را داشته باشد، اما قرار نیست این تاثیر با صحنههای شوکهکننده و خونبار جنگ همراه باشد. چرا که این جنبه چیزی است که در فیلمهای بسیاری به خوبی به نمایش گذاشته شده است. واقعا تمام تلاشمان این است که روشی تازه در تاثیرگذاری بر روی مخاطب در فیلم به کار بگیریم.»
فیلم همزمان سه داستان متفاوت را تعریف میکند
هیچ فیلمی از نولان وجود ندارد که در آن قصهگویی و شکل و سیاق آن جدی گرفته نشود. همین است که فیلمهای این کارگردان را به شاخصهای برای او تبدیل میکند. وقتی خبر ساخت فیلم اعلام شد، طرفداران نولان به این فکر میکردند که او چگونه خواهد توانست جنگ را با روش روایی منحصر به فرد خود پیوند بزند. خود کارگردان گفته که «دانکرک» از سه دیدگاه مختلف، در آسمان (هواپیماها)، در روی خشکی(در ساحل) و بر روی آب (تخلیه توسط نیروی دریایی) روایت میشود. آن چه نولان میگوید این است که این سه دیدگاه در یک قاب زمانی یکسان رخ نمیدهد. هرچند داستانی ساده در حال تعریف شدن خواهد بود، اما انگار ساختاری پیچیده خواهد داشت.
نولان از فیلمهای تعلیقی مانند سرعت الهام گرفته است
وقتی نولان در حال برنامهریزی برای ساخت «دانکرک» بود، به تماشای تعدادی فیلم نشست و از آنها الهام گرفت. از جمله این فیلم ها می توان به کلاسیک جنگب در جبهه غرب خبری نیست و همچنین «خبرنگار خارجی» ساخته آلفرد هیچکاک نام برد. برای الهام گرفتن از تعلیق چه چیزی بهتر از دیدن فیلمهای هیچکاک استاد مسلم این موضوع است. اما شاید جای تعجب باشد که او از فیلمی مانند سرعت و توقفناپذیر ساخته تونی اسکات هم الهام گرفته است.
این نزدیکترین فیلم نولان به ساخت یک فیلم صامت است
برای آنهایی که نگرانی همیشگی درباره ترکیب صداها و یا فیلمنامه را در فیلمهای نولان دارند که باعث میشود دیالوگها گاهی قابل فهم نباشد، خبر خوب این است که احتمالا نباید نگران این موضوع باشند. نولان در جایی گفته که «دانکرک» کاملا بر مبنای تصویر است و بیشتر آن طبق سنت سینمای صامت ساخته شده است. سعی بر آن بوده که دیالوگها کاملا در خدمت بافت تصویری باشند. نولان خود را یکی از علاقهمندان به فیلمهای صامت میداند.
روایت فیلم در زمان حال است، پس انتظار بازگشت به گذشته را نداشته باشید
فیلم داستان و روایتش در زمان حال است و ماجرای شخصیتها در زمان واقعی رخ میدهد. این هم به این دلیل بوده که هدف فیلم شریک کردن مخاطبانش با تجربه واقعی بوده است. روایت در زمان حال در فیلم «مد مکس: جاده خشم» بهخوبی جواب داده و در فیلم نولان که استاد قصهگویی است به احتمال فراوان به شکل راضی کنندهای به نمایش در خواهد آمد.
نولان از مورد اعتمادترین همکارانش در فیلم استفاده کرده است
دیدن فیلمهای نولان از بهترین تجربههای سینمایی خواهد بود. یکی از مهمترین دلایل این موضوع تیم و همکارانی است که همیشه با نولان همراه هستند. هانس زیمر پس از همکاری با نولان در فیلمهایی نظیر «اینسپشن» و سهگانه شوالیه تاریکی دوباره با او همکاری میکند. هویته فن هویتما فیلمبردار و لی اسمیت تدوینگر از دیگر همکاران مورد اعتماد نولان هستند که به همکاری با او بازگشتهاند.
نولان 75 درصد فیلم را با دوربین آی-مکس فیلمبرداری کرده است
این میزان از فیلمبرداری توسط آی-مکس بیشترین مقداری است که او تابهحال در فیلمهایش انجام داده است. به دلیل ماهیت دوربینهای آی-مکس تا بهحال بیشتر صحنههای جنگی و عظیم توسط این کارگردان گرفته میشد. اما در« دانکرک» بسیاری از دیالوگها نیز با آی-مکس فیلمبرداری شده است که کار بسیار مشکلی است. اما از آنجایی که میزان دیالوگهای این فیلم زیاد نیست از این سختی کاسته شده است.
داستان واقعی عملیات دینامو
از آنجایی که داستان فیلم در زمان واقعی رخ میدهد، بررسی ماجرای تخلیه معجزه آسای بندر «دانکرک» ایده خوبی به نظر میرسد. نولان در جایی تایید کرده که قرار نیست فیلمش درس تاریخ باشد و تمرکزش بر ماجراها و تعلیق این اتفاق تاریخی است. از همین روی بد نیست که پیش از دیدن فیلم اگر به دنبال دانستن جزییات تاریخی هستید کمی مطالعه کنید.